Studiereis Finland dag 5 & 6

Dag 5,

19 februari 2024.

Ivalo koulu ja kulttuurikeskus Kaarre

De school in Ivalo is weer heel anders dan de scholen nabij Helsinki. Omdat Ivalo een kleine gemeenschap is heeft het gebouw meerdere functies.

Buiten schooltijden worden er theatervoorstellingen gehouden, films gedraaid en worden de sportvoorzieningen gebruikt door verenigingen. Ze willen hier in de toekomst ook seminars en conferenties gaan houden. In de school keuken wordt ook gekookt voor bejaardentehuizen en andere openbare voorzieningen.

Deze school heeft ook een Upper secondary school die opleidt voor de universiteit. Wat deze school bijzonder maakt is dat hier ook 3 Sami talen worden onderwezen. Northern Sami , Inari Sami en Skolt Sami. Kinderen kunnen geplaatst worden in speciale Sami klassen waarbij ze in het begin veel Sami spreken en langzaam toewerken naar het Fins, maar het kan ook als tweede taal geleerd worden. Een klein aantal kinderen kiest voor deze mogelijkheid. Afhankelijk van het leerjaar zijn er verschillende schooltijden voor leeftijden maar op de school wordt lesgegeven tussen 8 en kwart voor 3. Net als bij ons op school maakt deze school gebruik van mentoren. Op de lagere school krijgen de leerlingen vooral les van hun mentor. Uiteraard zijn er voor bepaalde vakken vakleerkrachten (Engels, creatieve vakken en muziek).

Bij de muziekles was een traditioneel Fins instrument, de kantele, waar de leerlingen op leren spelen.

Op de upper secondary school,vergelijkbaar met ons middelbaar onderwijs, is dit uiteraard anders. Maar vanwege het lage leerlingaantal komt het ook voor dat de leerkrachten op de basisschool lesgeven.

Twee bijzondere plekken op deze school waren een bomshelter (schuilkelder) omdat het een openbaar gebouw is. En een kotta. Dit is een klein buitenlokaaltje op het plein gebasseerd op de oorspronkelijke Sami tenten.

De naam van de school Kaarre is op een bijzondere manier gekozen Kaarre betekent in het Fins verzamelen (van rendieren) of meebewegen. En als je de eerste letter weghaalt, betekent aarre schat.

Het schilderijen tableau is overigens gemaakt door: Samuli Kontio

Leren over het Finse onderwijssysteem 

's middags gingen we snel weer door naar een conferentieruimte. Samen met onze gids hebben we het gehad over het Finse onderwijssysteem.

Er zijn vragen gesteld, discussies gevoerd en vergelijkingen gemaakt. 

Dag 6,

20 februari 2024.

Sajos Inari Parliament.

Vandaag starten we onze dag in het Sajos Parlement gebouw in Inari. In de zaal waar wij zitten zetelt normaal gesproken het Sami parlement. Dit Parlement vergadert over culturele zaken.

Een belangrijke kwestie waarover gesproken wordt, is de vraag wanneer je Sámi bent. Het lijkt simpel. Een van de voorwaardes is dat je de Sámi taal spreekt. Er zijn echter tijden geweest dat het niet gewoon was om in het Sámi les te krijgen. Mogen die mensen zichzelf dan wel Sámi noemen?

De Sámi cultuur verdwijnt wel langzaam. Daarom is het best belangrijk dat er in deze omgeving ook beroepsopleidingen zijn in Sámi. Er is echter weinig animo voor. Toch kan het in de ouderenzorg handig zijn om Sámi te spreken omdat er ouderen zijn die de Finse taal niet beheersen.

Rendieren zijn in de Sámi cultuur, en in Lapland heel belangrijk. De rendieren komen in de winter naar de boerderijen voor extra eten omdat ze anders niet kunnen overleven. In de zomer trekken ze juist de heuvels in Lapland in om de muggen te ontlopen. In de heuvels is er meer wind en weinig water waar de muggen eitjes kunnen leggen.

In oktober of november worden de rendieren verzameld binnen hekken en zoeken ze hun eigen rendieren en oormerken de nieuw geboren rendieren. Dit is een heel evenement en het is een eer om als buitenstaander hierbij uitgenodigd te worden. Voor de lokale bevolking is het juist een plek waar stelletjes elkaar ontmoeten. In de winter gaat het leven langzaam, maar in de zomer zijn ze, in Lapland juist heel actief. Zelfs tot laat in de avond omdat de zon niet ondergaat.

Na deze lezing over Lapland ontvingen wij op deze plek ons certificaat van deelname aan deze studiereis. Een bijzonder moment op een bijzondere plek.

Siida Sámi museum

Het tweede gedeelte van de dag zijn we in het Siida Sámi museum geweest. Dit museum is geheel gericht op de geschiedenis en cultuur van de Sámi bevolking. Mooi om te zien. Helaas hebben we niet de kans gehad om in het buitenmuseum te kijken. Wel zijn er op het meer een paar rendieren gespot. Hoewel ze in de verte liepen was het wel mooi om ze in het echt te zien.

Nicole & Amber